การประคบสมุนไพร คืออะไร
การประคบ สมุนไพร เป็นการรักษา ทางศาสตร์การแพทย์แผนไทย ส่วนใหญ่จะนิยมใช้กับการนวดไทยแบบราชสำนัก โดยจะใช้หลังจากการนวดเสร็จแล้ว ลูกประคบสมุนไพร ประกอบด้วย ตัวยาสมุนไพรหลายชนิด ที่ห่อรวมกัน ส่วนใหญ่จะเป็น สมุนไพรที่มีน้ำมันหอมระเหย และ เมื่อโดนความร้อน ทำให้ ตัวยาระเหยออกมา โดยซึมผ่านไปที่ผิวหนัง เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิตได้ดี บรรเทา อาการปวด และ การอักเสบของกล้ามเนื้อ และเส้นเอ็น
บริการ ประคบ สมุนไพร ลดอาการ ปวด เมื่อย โดย Time Wellness Clinic
การประคบสมุนไพร มี ข้อดี คือ
- บรรเทา อาการปวดเมื่อย ของกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น และข้อต่อ
- ลดอาการบวม อักเสบของกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น ข้อต่อ ในระยะหลัง 24-48 ชั่วโมง
- ลดอาการเกร็ง ของกล้ามเนื้อ
- ลดอาการติดขัด ของข้อต่อ
- เพิ่มการไหลเวียนเลือดได้ดีขึ้น
ข้อควรระวัง ในการ ประคบสมุนไพร
- อย่าใช้ลูกประคบสมุนไพรที่ร้อนเกินไป โดยเฉพาะกับบริเวณผิวหนังที่อ่อน หรือบริเวณที่เคยเป็นแผลมาก่อน ควรใช้ผ้าขนหนูรองหรือใช้ลูกประคบสมุนไพรอุ่นๆ ไม่ร้อนจนเกินไป
- ต้องระมัดระวังการใช้ลูกประคบสมุนไพรกับผู้ป่วยโรคเบาหวาน อัมพาต เด็ก และผู้สูงอายุ เพราะมักมีความรู้สึกตอบสนองช้า อาจทำให้ผิวหนังไหม้พองได้ง่าย
- ห้ามใช้การประคบสมุนไพรในกรณีที่มีการอักเสบ (ปวด บวม แดง ร้อน) ในช่วง 24 ชั่วโมงแรก เนื่องจากจะทำให้บวมมากขึ้นได้
- หลังการประคบสมุนไพรไม่ควรอาบน้ำทันที เพราะร่างกายยังปรับอุณหภูมิไม่ทัน
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม เกี่ยวกับ การประคบสมุนไพร ที่ Time Wellness Clinic Website
อุปกรณ์ในการประคบ
- หม้อดินหรือหม้อไฟฟ้าใส่น้ำครึ่งนึงตั้งบนเตาไฟจนเกิดความร้อน
- จานรองลูกประคบ
- ผ้าขนหนู
- ลูกประคบ 2 ลูก
ขั้นตอนการประคบสมุนไพร
หลังจากที่ทำการรักษาด้วย การนวดไทยแบบราชสำนัก ให้ผู้ป่วยเสร็จแล้ว ให้ทำตามขั้นตอน ดังต่อไปนี้
- จัดท่าผู้ป่วย ให้เหมาะสม โดยให้ผู้ป่วย นอนในท่าที่เหมาะสม
- นำลูกประคบสมุนไพร ที่นึ่งจนร้อนได้ที่ ห่อด้วยผ้าขนหนู
- ทดสอบลูกประคบสมุนไพร โดยนำลูกประคบสมุนไพร แตะที่ท้องแขน หรือ ฝ่ามือตนเองว่า ร้อน หรือไม่ จากนั้นจึงวางลูกประคบสมุนไพร ด้วยความเร็ว ไม่วางแช่นาน จนกว่าลูกประคบสมุนไพร จะคลายความร้อนลง
- จากนั้นจึงวางลูกประคบสมุนไพร ให้นานพอประมาณ แล้วกดเน้นคลึง บริเวณที่ต้องการ หรือ บริเวณที่ปวด
- เปลี่ยนลูกประคบสมุนไพร เมื่อเย็นลง
- การประคบสมุนไพร แต่ละครั้งใช้เวลา ประมาณ 15-30 นาที
- เมื่อใช้เสร็จแล้ว นำไปล้างน้ำ เก็บใส่ถุงพลาสติก แช่เย็นไว้ใช้ครั้งต่อไป
วิธีเก็บรักษาลูกประคบสมุนไพร
ลูกประคบสมุนไพร สามารถเก็บไว้ใช้ซ้ำ ได้ 3-5 วัน ควรผึ่งตัวยาไว้ อย่าให้อับ และ ควรเก็บลูกประคบสมุนไพรไว้ ในตู้เย็น จะทำให้เก็บได้นานขึ้น (ถ้ามีกลิ่น ไม่พึงประสงค์ ไม่ควรเก็บไว้) ถ้าลูกประคบ ที่ใช้ไม่มีสีเหลือง ของไพล ออกมาอีกแสดงว่า ยาจืดแล้ว จะใช้ไม่ได้ผลอีก และ ไม่ควรเก็บไว้
สำหรับคนที่มีอาการ ปวด เมื่อย ตามกล้ามเนื้อ อยากผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ลดอาการระบมหลังจากการนวดไทยแบบราชสำนัก การประคบสมุนไพร ก็เป็นอีกตัวเลือกหนึ่ง ในการดูแลตัวเอง เราสามารถทำเองง่ายๆ ที่บ้าน หรือ มารับบริการกับแพทย์แผนไทยประยุกต์กับทางคลินิกของเราได้คะ
